Czasy, gdy na polskim rynku były dostępne właściwie jedynie proste spawarki transformatorowe, na dobre odeszły w niepamięć. Dziś każdy majsterkowicz może przebierać wśród modeli o różnej mocy czy możliwościach i zdecydować, czy bardziej przyda się mu spawarka 300a czy może 600a. Największą popularnością niezmiennie cieszą się jednak spawarki elektrodowe. Wśród nich coraz większą liczbę zwolenników zyskują spawarki TIG.

Te urządzenia, które charakteryzują się wykorzystywaniem elektrod nietopliwych, pozwalają na dużą precyzję działań. Dzięki nim można uzyskać równe spoiny wysokiej jakości – pod tym względem są bardzo konkurencyjne wobec pozostałych typów urządzeń, takich jak MMA czy spawarki MIG MAG. TIG to jednak specyficzny sprzęt i nie każda taka spawarka będzie pracować równie wydajnie. Postanowiliśmy przyjrzeć się najważniejszym parametrom tych elektronarzędzi i przygotować garść porad dla wszystkich, którzy zamierzają je nabyć.

Spawanie metodą TIG – co warto o nim wiedzieć?

Spawanie metodą TIG wyróżnia się na tle innych sposobów łączenia metali przede wszystkim elektrodami, których używamy w tym procesie. Są to bowiem elektrody nietopliwe, co oznacza, że w czasie spawania topi się jedynie obrabiany materiał. Cały proces odbywa się w osłonie gazów obojętnych, które są dostarczane ze specjalnej butli. Najczęściej znajduje się w niej argon lub mieszanka argonu z helem. 

Metoda TIG jest niezwykle uniwersalna. Za jej pomocą można bowiem spawać różne rodzaje stali, ale także metale nieżelazne, takie jak miedź oraz aluminium i ich stopy, a także stopy niklu i magnezu. Co więcej, korzystając ze spawarki TIG zazwyczaj będziemy w stanie również łączyć niejednorodne metale. Za każdym razem otrzymamy natomiast spoinę o wysokiej jakości oraz wytrzymałości. Takie połączenia będą także bardzo dobrze prezentować się od strony wizualnej – to najbardziej elegancka metoda spawania z wykorzystaniem spawarki elektrodowej. Po zakończeniu spawania spoina niemal nie wymaga obróbki, pozostanie na niej bardzo mało żużla.

Samo spawanie metodą TIG wymaga jednak nieco wprawy. Osobom, które dotąd nigdy nie miały nic wspólnego ze spawaniem, może więc sprawić nieco trudności. Za to nie trzeba się obawiać odprysków, powszechnych przy innych metodach łączenia metali. Ręczne spawanie urządzeniem TIG może być też stosunkowo mało wydajne, ale ten aspekt rekompensuje duża precyzja i pełna kontrola nad jakością i wyglądem spoiny. Dzięki precyzji ta metoda idealnie nadaje się także do łączenia nawet wyjątkowo cienkich elementów.

Najważniejsze parametry spawarki TIG

Kiedy już zdecydujemy się na wybór spawania metodą TIG, czeka nas zakup odpowiedniej spawarki. Do wyboru mamy cały katalog wyspecjalizowanych spawarek TIG, ale na rynku są dostępne także urządzenia, które pozwalają na spawanie w trzech metodach – to tak zwane spawarki 3w1. Z punktu widzenia spawania metodą TIG kluczowych będzie jednak kilka parametrów.

Cykl pracy

Wybierając spawarkę TIG najpierw trzeba wziąć pod uwagę parametr, który jest najbardziej istotny przy każdym rodzaju urządzeń do spawania. Chodzi o cykl pracy. To od tej cechy spawarki zależy, jak wydajna będzie nasza praca. Cyklem pracy określa się bowiem przedział czasowy z 10 minut, w czasie którego urządzenie będzie w stanie pracować bez przerw prądem o określonym natężeniu. Parametr ten wyraża się w procentach. Jeżeli zatem rozważamy zakup spawarki o cyklu pracy 70 procent, oznacza to, że będzie można nią pracować bez przeszkód przez siedem minut. Przez kolejne trzy minuty narzędzie będzie musiało się schładzać.

Im wyższy cykl pracy, tym spawanie będzie bardziej sprawne. Po spawarkach o wysokiej wartości tego parametru można też spodziewać się solidności i wytrzymałości. W praktyce bardzo dobrym wyborem do domowego warsztatu będą już spawarki o cyklu pracy sięgającym 50 procent.

Natężenie prądu

Cykl pracy jest zwykle przedstawiany dla najwyższego możliwego natężenia prądu. Maksymalny prąd spawania również należy do istotnych cech spawarki. Im większe natężenie prądu, tym grubsze materiały można łączyć. Ten parametr powinien być też jednak przystosowany do rodzaju spawanego materiału. Zazwyczaj wybiera się spawarki o maksymalnym natężeniu prądu od 180 do 270 amperów. W przypadku spawarek TIG istotna będzie też możliwość wyboru prądu o bardzo niskim natężeniu, dzięki któremu można spawać cienkie fragmenty metalu.

Mobilność

Przed zakupem spawarki typu TIG warto zadać sobie pytanie, w jakich okolicznościach będziemy jej najczęściej używać. Jeżeli zamierzamy często korzystać z niej poza pomieszczeniami, warto pomyśleć o zakupie mobilnej spawarki inwertorowej. Na rynku są obecnie dostępne takie nieduże urządzenia, które łatwo będzie przenieść i zasilać rozciągniętym na przykład na podwórku czy budowie przedłużaczem.

Mobilność i niewielkie rozmiary niosą jednak ze sobą zwykle nieco ograniczenia mocy spawarki. Przeważnie bowiem posiada ona nieco zredukowany system chłodzenia, będzie charakteryzować się niższym cyklem pracy. Jeżeli zatem zamierzamy korzystać z tego narzędzia przede wszystkim w warsztacie, nie warto szukać rozwiązań mobilnych, które będą w takiej sytuacji zdecydowanie mniej wydajne.

Źródło: https://sklep.powermat.pl/pl/migomat-inwertorowy-230a-mig-mag-tig-mma-pm-img-230t.html

Sposób zajarzenia łuku

Spawanie każdą z najpopularniejszych metod odbywa się dzięki obecności łuku spawalniczego, który występuje pomiędzy elektrodą i spawanym materiałem. Różne spawarki inicjują go na różny sposób. Wśród urządzeń typu TIG występują dwa rodzaje zajarzenia łuku. Pierwszy z nich to TIG Lift, który działa na podobnej zasadzie, jak w spawaniu metodą MMA – trzeba potrzeć elektrodą spawany materiał, a następnie nieco ją podnieść.

Alternatywą, uważaną za wygodniejszą, jest metoda TIG HF. Tutaj zajarzenie następuje na skutek zbliżenia elektrody do materiału, korzystając z tak zwanego modułu wysokiej częstotliwości. Spoina uzyskana po takim zajarzeniu od początku będzie idealnie czysta, ponieważ – przy precyzyjnej pracy spawacza – ani przez moment nie będzie mieć bezpośredniego kontaktu z elektrodą.

Informacje o różnych rodzajach spawarek znajdziesz także na stronie gorlice.info.pl

Właściwy dobór elektrody

Przy zakupie spawarki najlepiej od razu zaopatrzyć się we właściwe elektrody. To od ich wyboru zależeć będą bowiem możliwości, jakimi będzie dysponować nasza spawarka. Elektrody umieszcza się w dyszy ceramicznej – stanowią element uchwytu spawalniczego.

W pracy spawarką TIG wykorzystuje się metody nietopliwe. Podstawowym materiałem, z którego są wykonane, jest wolfram – to tak zwany metal przejściowy, który charakteryzuje się bardzo wysoką temperaturą topnienia. Elektrody wyprodukowane w całości z wolframu, zwane po prostu wolframowymi, nadają się do spawania aluminium i magnezu, a także stopów tych metali.

Na rynku jest jednak dostępnych jeszcze pięć innych podstawowych rodzajów elektrod nietopliwych. Elektroda torowa, z dodatkiem dwóch procent toru, będzie odpowiednia do spawania stali oraz stopów miedzi, niklu i tytanu. Elektroda cerowa z cerem dodatkowo poradzi sobie ze stopami aluminium, podobnie jak wzbogacona 1,5% lantanu elektroda lantanowa – na rynku dostępne są też elektrody lantanowe z nieco większą zawartością tej substancji. Do stali nisko- i wysokostopowych, a także stopów miedzi, tytanu i niklu mogą się przydać także elektrody z dodatkiem 1,75% lantanu oraz 0,095% ceru. We wszystkich tych przypadkach zdecydowana większość elektrody – 98% – to nadal wolfram.

Autor:
Damian
Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pisze o spawarkach, narzędziach, modzie roboczej i biznesowej.