Breaking News

Od bagien po papieskie pielgrzymki. Jak zmieniały się krakowskie Błonia?

Witano na nich papieskie poselstwo, odbywały się tam defilady kawalerii i przeglądy wojsk, lądowały samoloty. W końcu zawitał na nie sam papież – i to więcej niż jeden. Krakowskie Błonia to miejsce, którego próżno szukać w centrach innych dużych miast. 48 hektarów zielonej łąki jest dziś jednym z ulubionych miejsc wypoczynku krakowian, ale przez wieki były areną wielu ciekawych zdarzeń. A przez ponad 800 lat swojej historii mocno się zmieniły.

Łąka, o którą toczyły się gorące spory

Błonia, dziś nierozerwalnie związane z Krakowem i znajdujące się w centrum miasta, nie zawsze leżały jednak w obrębie podwawelskiego grodu. Granice średniowiecznego Krakowa były znacznie mniejsze niż obecnie, a wiele spośród jego współczesnych dzielnic przez wieki miało status odrębnych wsi oraz miast. Podobnie było ze Zwierzyńcem i Łobzowem, między którymi rozpościerała się duża łąka. W 1162 roku możnowładca Jaksa z Miechowa podarował ją ufundowanemu niedługo wcześniej klasztorowi norbertanek. Tak właśnie rozpoczyna się znana nam dzisiaj historia Błoń.

Krakowianie chciwie patrzyli jednak na rozpościerającą się u stóp ich miasta łąkę. Chcieli ją wykorzystać przede wszystkim do wypasania krów. W końcu władze miasta, w 1366 roku, porozumiały się z norbertankami w sprawie wymiany ziemi na kamienicę przy ulicy Floriańskiej. Jak się okazało, był to początek sporów o prawo własności do Błoń. Sprawa ciągnęła się przez kilka wieków. Kamienica bowiem wkrótce po wymianie spłonęła, a klasztor chciał odstąpić od umowy.

W rozstrzyganie sporów byli angażowani polscy królowie, a nawet kościelne władze w Watykanie. Za każdym razem wygrywało miasto, choć norbertanki zachowały prawo do wypasania na Błoniach określonej liczby sztuk bydła. Epilog sporów o prawa do tych terenów rozegrał się w XXI wieku, gdy miasto w ich pobliżu zamierzało wybudować stadion Cracovii. Ostatecznie prezydent porozumiał się z klasztorem, wykupując grunty. Przy stadionie do dziś znajduje się jednak niezabudowana działka o powierzchni 5 arów należąca do norbertanek – ze względu na charakterystyczny kształt jest nazywana “zębem przeoryszy”.

Szukasz miejsca w sercu Krakowa, w którym będziesz mógł spędzić kilka nocy? Zarezerwuj pokój w Hotel Best Western Kraków – www.bwkrakow.pl!

Historyczne wydarzenia na Błoniach

Mimo zawirowań własnościowych Błonia były areną wielu historycznych wydarzeń. Sama nazwa “Blone”, odnosząca się do podmiejskich pastwisk, po raz pierwszy została zapisana w dokumentach w 1402 roku. Już blisko 150 lat wcześniej biskup Jan Prandota witał tam jednak papieskie poselstwo z Asyżu, które przyniosło do Krakowa wieść o kanonizacji Stanisława ze Szczepanowa.

Błonia były wtedy łąką rozległą, ale i podmokłą. Co roku wiosną wylewała tam rzeka Rudawa, będąca lewym dopływem Wisły. Z jednej strony Błonia stanowiły więc wówczas dodatkowe zabezpieczenie miasta przed wrogiem, z drugiej tamtejsze bagna służyły za miejsce, gdzie w czasie średniowiecznych epidemii transportowano umierających na cholerę lub inne choroby.

Popularnym celem spacerów Błonia stały się dopiero w wieku XIX. W tym czasie zaczęto także organizować tam ważne wydarzenia wojskowe. W 1809 roku głośną defiladę na cześć Napoleona zorganizował książę Józef Poniatowski – tak Kraków świętował przyłączenie do Księstwa Warszawskiego. Żołnierze na łąkę wracali jeszcze wielokrotnie. 40 lat później swoje wojska przeglądał na niej rosyjski car Mikołaj I: następnie wysłał je na Węgry, by stłumiły powstanie. To właśnie na Błoniach pod koniec XIX wieku wystartował, a także wylądował pierwszy w historii Krakowa samolot. Tam w 1914 roku miała miejsce przysięga legionistów Józefa Piłsudskiego, a w 1933 roku odbyła się wielka parada kawalerii z okazji rocznicy odsieczy wiedeńskiej.

Krakowskie Błonia współcześnie

W czasach II Rzeczypospolitej Błonia miały już kształt podobny do tego, jaki znamy obecnie. Na początku XX wieku łąkę bowiem osuszono, bieg Rudawy uregulowano, a wokół Błoń wytyczono deptak. Z czasem na tym trawiastym obszarze zaprzestano również wypasu krów. W tym czasie na Błoniach pojawili się natomiast sportowcy – to właśnie tam rozegrane zostały jedne z pierwszych meczów piłki nożnej na polskich ziemiach. A stadiony Cracovii i Wisły do dziś znajdują się po przeciwnych stronach łąki.

Obecnie Błonia mają powierzchnię 48 hektarów i obwód przekraczający 3,5 kilometra. Administracyjnie należą do dzielnicy Zwierzyniec i pozostają jedną z największych takich miejskich łąk w Europie. Zostały wpisane do rejestru zabytków. Również współcześnie odbywają się na nich ważne wydarzenia. Są znane w całej Polsce jako miejsce papieskich pielgrzymek. Aż czterokrotnie z wiernymi spotykał się na nich Jan Paweł II, na Błoniach gościli również jego następcy: Benedykt XVI oraz Franciszek. Na tej krakowskiej łące koncertowało także wiele gwiazd estrady z Celine Dion na czele.

Dodaj komentarz